Sâu răng ở trẻ em: nguyên nhân, dấu hiệu, cách điều trị kịp thời và phòng ngừa

Sâu răng ở trẻ em có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân. Sâu răng bắt đầu từ một đốm trắng mất khoáng và nhanh chóng phát triển thành lỗ sâu, cuối cùng phá hủy toàn bộ thân răng. Bài viết dưới đây sẽ thông tin chi tiết về bệnh sâu răng ở trẻ em, hướng dẫn và giúp trẻ có thói quen chăm sóc răng miệng đúng cách, không chỉ giữ nụ cười đẹp mà còn là hàm răng khỏe.

1/ Dấu hiệu răng trẻ em bị sâu

Ở giai đoạn đầu, bệnh sâu răng ở trẻ em thường không có dấu hiệu rõ ràng. Tình trạng tổn thương mất khoáng ban đầu dần dần sẽ trở thành tổn thương sâu răng trong vòng 6 đến 12 tháng.

Hình ảnh sâu răng ở trẻ em thường thấy nhất chính là răng xuất hiện các thay đổi như: có lỗ nhỏ trên răng, răng đổi màu sang vàng, nâu, thậm chí đen, nướu răng bị sưng, đau,…

Ngoài ra, các dấu hiệu dưới đây cũng dễ thấy ở trẻ đang bị sâu răng:

• Trẻ bị đau, nhức khi nhai, cắn thức ăn
• Răng nhạy cảm (ê buốt, đau)  khi tiếp xúc với thức ăn nóng hoặc lạnh
• Hơi thở của trẻ có mùi hôi kéo dài
• Trẻ gặp những cơn đau răng bất chợt, không rõ lý do
• Những đốm trắng ngà hoặc đen, lỗ nhỏ trên răng có thể thấy được bằng mắt thường

Dù nhận thấy trẻ có bất kỳ dấu hiệu nào ở trên, bạn nên đưa trẻ đến gặp nha sĩ sớm. Sâu răng ở trẻ em kéo dài có thể dẫn đến mất răng.

2. Các nguyên nhân gây sâu răng ở trẻ

Sâu răng ở trẻ có nhiều nguyên nhân. Trong đó, nguyên nhân chính phần lớn là do chế độ chăm sóc răng miệng chưa hiệu quả cũng như có chế độ ăn uống chưa hợp lý. Hậu quả là trẻ bị đau đớn, ảnh hưởng đến mọi hoạt động khác và cả sức khỏe toàn thân sau này.

Dưới đây là nguyên nhân gây sâu răng ở trẻ em bạn nên lưu ý để phòng ngừa đúng cách và kịp thời tìm cách chữa đau răng cho trẻ nếu nhận biết trẻ bị sâu răng.

2.1 Thói quen ăn uống nhiều đường

Đây có thể xem là nguyên nhân chính và cũng phổ biến nhất gây ra sâu răng ở trẻ em. Trẻ thường yêu thích các loại đồ ăn, thức uống có vị ngọt, thậm chí là ngọt đậm.

Hàm lượng đường cao trong các loại thức ăn như bánh ngọt, kem, kẹo, có ảnh hưởng trực tiếp đến răng của trẻ, dễ làm trẻ bị sâu răng. 

Các mảnh vụn thức ăn còn sót lại trên răng hoặc kẹt trong kẽ răng sẽ kết hợp với nước bọt tạo thành mảng bám bao lấy răng. Carbohydrate từ chúng sẽ bị lên men thành axit bởi các vi khuẩn tồn tại trong khoang miệng.

Các axit tấn công, ăn mòn các chất vô cơ của men răng và ngà răng, các tổn thương này dần hình thành lỗ sâu răng ở trẻ em. Và việc chủ quan không điều trị sớm khi sâu răng mới chớm cũng khiến sức khỏe răng miệng ở trẻ ngày càng kém đi.

Đồng thời, các loại thức uống nhiều đường trẻ thường nạp vào như sữa, nước ngọt, nước đóng chai ngọt đậm,… cũng có khả năng gây sâu răng rất cao.

Đường và các phẩm màu có trong các loại đồ uống này tích tụ bao lấy răng của trẻ, làm nguy cơ men răng bị tổn thương, thậm chí nhiễm trùng tăng cao.

2.2 Tình trạng sức khỏe

Tùy vào cơ địa, cấu trúc răng có dễ bị ảnh hưởng không và một số tình trạng sức khỏe nhất định mà nguy cơ bị bệnh sâu răng ở trẻ em có thể ít hay nhiều.

Ví dụ như ở những trẻ bị dị ứng mãn tính, có thể bé thường xuyên phải thở bằng miệng dẫn đến khô miệng, hay cũng là một nguy cơ gây ra hoặc làm tình trạng sâu răng nghiêm trọng thêm.

2.3 Cho trẻ bú bình vào ban đêm

Hầu hết chúng ta đều cảm thấy việc cho trẻ uống sữa, bú bình vào ban đêm là việc hết sức bình thường và vô hại. Tuy nhiên trên thực tế, việc duy trì thói quen này lại là một trong các nguyên nhân gây sâu răng ở trẻ em.

Trong sữa có chứa đường và chúng có thể đọng trên răng hàng giờ, tạo điều kiện cho các yếu tố sinh sâu răng và tăng nguy cơ sâu răng.

2.4 Thiếu Fluoride

Fluoride là một khoáng chất tự nhiên có tác dụng bảo vệ, giúp phục hồi các tổn thương ở giai đoạn đầu nếu răng gặp phải.

Thông thường, chúng ta dễ dàng tìm thấy Fluoride trong thực phẩm, nước máy, kem đánh răng và nước súc miệng. Trẻ không sử dụng các sản phẩm có chứa thành phần Fluoride này thường có nguy cơ sâu răng cao hơn những bé có dùng.

3. Tác hại khi trẻ em bị sâu răng

Tác hại trước mắt là trẻ bị đau đớn, gặp khó khăn trong việc ăn uống, các sinh hoạt thường ngày khác. Sâu răng ở trẻ em làm tổn thương tủy răng, kéo dài sẽ gây ra bệnh viêm tủy.

Nếu không được điều trị kịp thời và dứt điểm, hoại tử tủy và thậm chí tình trạng mủ trong răng là hoàn toàn có khả năng.

Bệnh sâu răng ở trẻ em cũng là tiền thân cho các triệu chứng khác như viêm hạch, viêm tủy xương, viêm mô tế bào, viêm xoang hàm. Khi sâu răng không ngừng tiến triển, trẻ sẽ phải nhập viện điều trị nếu trong tình trạng nặng.

Quá trình mọc răng vĩnh viễn của trẻ cũng chịu ảnh hưởng ít nhiều nếu trẻ không được trị đúng và kịp thời tình trạng nhiễm khuẩn răng sữa. 

Nhìn chung, ngoài việc tốn kém nhiều chi phí chữa trị thì các vấn đề về sức khỏe khác cũng là các tác hại khôn lường của bệnh sâu răng ở trẻ em.

4. Cách điều trị bệnh sâu răng ở trẻ

Khi phát hiện trẻ bị sâu răng, bố mẹ cần đưa trẻ đến các cơ sở nha khoa để điều trị, tránh lây lan sang các răng khác.

Sau khi kiểm tra và tìm ra nguyên nhân, nha sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị phù hợp:

4.1. Điều trị bằng fluoride

Đây là phương pháp phục hồi các tổn thương men răng ở giai đoạn đầu khi các đốm trắng chớm xuất hiện. Nha sĩ sẽ bôi flouride dạng gel, bọt,… lên răng của trẻ để phủ các lỗ sâu li ti và bổ sung khoáng chất cần thiết cho răng.

Ngoài ra, trẻ có thể được chỉ định dùng các sản phẩm có chứa fluoride hỗ trợ giảm bớt các tổn thương và khôi phục bề mặt răng.

4.2. Trám răng

Phương pháp này nhằm bảo vệ phần răng còn lại khi các lỗ sâu đã lớn nhưng chưa ảnh hưởng đến tủy răng. Sau khi làm sạch lỗ sâu, nha sĩ sẽ trám lại bằng amalgam nha khoa hoặc nhựa sứ.

4.3. Bọc mão răng

Khi răng bị sâu nghiêm trọng không thể trám được, phương pháp bọc mão răng sẽ là lựa chọn thích hợp. Mão được chụp lên răng để cứu lấy những chiếc răng đã hư hại nghiêm trọng, bảo vệ chúng khỏi chuyển biến xấu thêm nữa.

Mão chính là vỏ bọc được phục hình dựa theo hình dạng của chiếc răng ban đầu. Nha sĩ sẽ mài phần răng bị hư để loại bỏ chúng, sau đó trám lại và mài các mặt rồi bọc mão lên răng. 

4.4. Lấy tủy và trám răng

Nếu sâu răng ở trẻ em kéo dài và nghiêm trọng thì viêm tủy răng là khó tránh khỏi. Trong trường hợp này, để giảm thiểu nguy cơ phải nhổ bỏ răng, các nha sĩ sẽ tiến hành điều trị tủy bằng cách lấy các phần tủy bị viêm nhiễm ra khỏi răng, làm sạch và trám lỗ trống lại.

Tùy vào mức độ tổn thương của răng mà nha sĩ có thể chỉ định bọc mão răng sau chữa tủy để bảo vệ răng tốt hơn.

4.5. Nhổ răng

Nếu bệnh trạng sâu răng ở trẻ em quá nặng thì buộc phải nhổ để tránh lây lan cho các răng bên cạnh. Tùy từng trường hợp cụ thể, có thể xem xét đến việc cấy ghép hoặc làm cầu răng.

5. Cách phòng ngừa sâu răng ở trẻ em 

5.1 Phòng ngừa sâu răng bằng cách vệ sinh răng miệng:

Phương pháp trước tiên và mang lại hiệu quả trực tiếp để ngăn ngừa tình trạng sâu răng ở trẻ em, đó là vệ sinh răng miệng sạch sẽ.

Từ giai đoạn răng sữa, cha mẹ đã cần phải chú ý đến vấn đề vệ sinh răng miệng cho trẻ. Ở giai đoạn này, sử dụng bàn chải có thể gây tổn thương nướu, cho nên cha mẹ có thể sử dụng băng gạc để vệ sinh răng miệng cho trẻ.

Đến giai đoạn trẻ đã có thể tự chải răng, cha mẹ vẫn nên thường xuyên chú ý và nhắc nhở trẻ giữ thói quen đánh răng đều đặn, hướng dẫn cách chải răng, vệ sinh lưỡi và súc miệng sạch sẽ để ngăn ngừa tình trạng sâu răng ở trẻ em.

5.2  Phòng ngừa sâu răng bằng chế độ ăn:

Nhiều nghiên cứu khoa học đã chứng minh rằng: thay đổi chế độ ăn uống cũng là một phương pháp ngăn ngừa sâu răng ở trẻ em. Cha mẹ cần phải chú ý điều chỉnh sự cân bằng trong thực đơn ăn uống hàng ngày của các bé, cụ thể:

• Thay thế cho khẩu phần chứa hàm lượng đường cao, quá dồi dào tinh bột bằng các thực phẩm giàu chất xơ như: cần tây, bông cải xanh… 
• Có thể thêm phô mai vào khẩu phần ăn, phô mai và các chế phẩm từ sữa chứa canxi và một số dưỡng chất khác rất tốt cho răng và xương.
• Cần tránh các loại thực phẩm ngọt như: kẹo, bánh, nước ngọt… Đây là tác nhân gây ra tình trạng viêm, sưng nướu, sâu răng ở trẻ em. 

6. Mẹo giúp giữ vệ sinh răng miệng cho trẻ:

Để giữ vệ sinh răng miệng cho trẻ, phòng ngừa sâu răng ở trẻ em, cha mẹ cần lưu ý những mẹo vô cùng hữu ích sau đây:

• Lựa chọn bàn chải phù hợp: không quá mềm khiến việc đánh răng không sạch, cũng không quá cứng khiến nướu của trẻ bị tổn thương.

• Đánh răng đều đặn: một ngày hai lần, sáng và tối để răng miệng luôn sạch sẽ.
• Cần đảm bảo vệ sinh bàn chải sau khi sử dụng: bàn chải không khô ráo sẽ là nơi sản sinh vi khuẩn có hại cho trẻ.
• Nên sử dụng thêm dụng cụ cạo lưỡi: Lưỡi cũng là một môi trường thuận lợi cho sự phát triển của các loại vi khuẩn gây viêm nhiễm răng, nướu.
• Thay mới bàn chải định kỳ: Bàn chải đánh răng cần được thay mới sau tối đa ba tháng sử dụng.
• Sử dụng nước súc miệng: súc miệng bằng nước muối loãng để giảm sâu răng ở trẻ em, cũng như ngăn ngừa tình trạng hôi miệng.
• Sử dụng chỉ nha khoa: Chỉ nha khoa có thể làm sạch kẽ răng – nơi mà bàn chải thông thường không thể chạm đến.
• Cắt giảm đồ ngọt: Áp dụng chế độ ăn ít thực phẩm ngọt, tạo hứng thú cho trẻ em với các thực phẩm giàu chất xơ hơn, như: rau xanh, trái cây…
• Kiểm tra sức khỏe răng miệng định kỳ: Đưa trẻ đi khám răng định kỳ mỗi ba tháng, để kiểm soát được tình hình tăng miệng và có hướng can thiệp kịp thời cho trẻ.

Hy vọng những thông tin trên của Dr. Muối sẽ giúp bạn chăm sóc răng miệng cho trẻ tốt hơn và phòng ngừa tốt bệnh sâu răng ở trẻ. 

Nếu bạn quan tâm nước súc miệng Dr. Muối để chăm sóc răng miệng tốt hơn ở trên có thể tìm mua tại: 

• Các chuỗi cửa hàng : Vinmart+, Bách hóa xanh, Guardian, nhà thuốc An Khang, nhà thuốc Long châu, Phanolink (của nhà thuốc phano pharmacy) 
• Đặt hàng online tại: Lazada, Shopee, Tiki (luôn nằm trong top 10 sản phẩm nước súc miệng bán chạy nhất của tháng)
• Website: https://doctormuoi.vn/shop/ bán online và giao hàng tận nơi.
• Hiện có các chi nhánh tại nhiều thành phố lớn: TPHCM, Hà Nội, Nha Trang, Đà Nẵng, Cần Thơ,…  

Nước súc miệng Dr Muối giúp ngăn ngừa sâu răng ở trẻ em hiệu quả

Bạn Có Thể Tham Khảo Thêm Bài Viết:

Hướng Dẫn Cách Chăm Sóc Răng Miệng Cho Trẻ – Dr.Muối

Các tác dụng của nước súc miệng bạn nên biết

Súc miệng bằng nước muối có tác dụng gì?

Hướng dẫn cách trị hôi miệng bằng nước muối

Hướng dẫn cách pha nước muối để súc miệng